Od 28 czerwca 2025 roku pełne wdrożenie Ustawy z dnia 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności przez podmioty gospodarcze stanie się faktem. Przeczytaj szczegółowe omówienie polskiej ustawy w tym wpisie. Dla przedsiębiorców oznacza to nie tylko konieczność dostosowania swoich stron, ale także świadomość istnienia systemu nadzoru i kontroli. Jak informuje oficjalny portal rządowy Biznes.gov.pl, dostępność cyfrowa kontrole i kary są ze sobą związane. Przyjrzyjmy się, co to oznacza w praktyce.

Kto i jak będzie kontrolował dostępność?

Zgodnie z informacjami na portalu Biznes.gov.pl oraz zapisami samej ustawy, nadzór nad przestrzeganiem wymogów będą sprawować wyspecjalizowane organy nadzoru rynku. W zależności od rodzaju produktu lub usługi, mogą to być różne instytucje:

• Minister Cyfryzacji – m.in. dla usług handlu elektronicznego.
• Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej (UKE) – m.in. dla wielu produktów elektronicznych i powiązanych usług.
• Inne organy, takie jak Rzecznik Finansowy, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego i inne, każdy w swoim zakresie kompetencji.
• Prezes Zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) pełni kluczową rolę koordynującą system, a także może prowadzić własne kontrole.

Kontrole mogą być inicjowane z urzędu (np. w ramach planowych działań organu) lub w odpowiedzi na zawiadomienia o nieprawidłowościach, np. od konsumentów lub organizacji.

To nie tylko teoria, dostępność cyfrowa kontrole i kary – te działania już się dzieją. Przykładowo, Ministerstwo Cyfryzacji niedawno ogłosiło przetarg na przeprowadzenie audytów dostępności cyfrowej aż 100 stron internetowych podmiotów publicznych (Audyt dostępności cyfrowej). Choć to działanie dotyczy sektora publicznego, jest to wyraźny sygnał, że organy państwa budują kompetencje i narzędzia do systematycznego monitorowania problemu podpadającego pod dostępność cyfrową kontrole i kary. Można się spodziewać, że podobne działania kontrolne, wraz z wejściem w życie nowych przepisów, będą stopniowo obejmować także sektor prywatny.

Stwierdzenie nieprawidłowości – jakie kroki może podjąć organ nadzoru?

Jeśli w wyniku kontroli organ stwierdzi, że produkt lub usługa nie spełniają wymogów dostępności, procedura przewiduje następujące działania:

1. Wezwanie do podjęcia działań naprawczych,
2. Możliwość zakazu udostępniania produktu lub świadczenia usługi,
3. Nakaz wycofania produktu z obrotu lub zaprzestania świadczenia usługi,
4. Nakaz powiadomienia konsumentów o stwierdzonych niezgodnościach lub zagrożeniach.
5. Podjęcie działań w celu nałożenia kary.

Prawa konsumentów: każdy może zgłosić barierę!

Ustawa i informacje na Biznes.gov.pl wyraźnie wskazują na prawa konsumentów. Każda osoba, która napotka trudności w dostępie do produktu lub usługi objętej ustawą, ma prawo:

1. Złożyć skargę bezpośrednio do podmiotu gospodarczego (np. właściciela sklepu internetowego). Firma ma obowiązek rozpatrzyć taką skargę w określonym terminie.
2. W przypadku, gdy skarga nie przyniesie rezultatu, konsument może złożyć zawiadomienie do Prezesa Zarządu PFRON. Prezes PFRON rozpatruje zawiadomienie i może podjąć własne działania kontrolne lub przekazać sprawę do właściwego organu nadzoru rynku.

Konsekwencje braku dostępności: jakie kary przewiduje nowa ustawa?

Zgodnie z Art. 73 nowej ustawy (Ustawa z dnia 26 kwietnia 2024), za nieprzestrzeganie wymogów w zakresie określanym jako dostępność cyfrowa kontrole i kary przewidziane są kary pieniężne. Ich wysokość może sięgnąć dziesięciokrotności przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej za rok poprzedzający.

Aby pokazać, że podejście to nie jest nowe, warto przywołać konkretne kwoty kar, które już od lat obowiązują w przepisach dla sektora publicznego, czyli w Ustawie z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej (Ustawa z dnia 4 kwietnia 2019) Zgodnie z nią, podmiot publiczny może zostać ukarany:

• Karą do 5 000 zł – za brak lub błędy w Deklaracji Dostępności (po wcześniejszym wezwaniu do poprawy).
• Karą do 10 000 zł – za niewykonanie ostatecznego nakazu zapewnienia dostępności wydanego przez PFRON.

Te konkretne kwoty pokazują, że dostępność cyfrowa kontrole i kary nie są nowym pomysłem, a mechanizmy finansowe są stosowane jako realne narzędzie egzekwowania prawa. Nowa ustawa przenosi to podejście na sektor prywatny. Porównaj koszt wdrożenia z potencjalnymi karami, czytając nasz artykuł dotyczący kosztów.

Nie czekaj na kontrolę – działaj proaktywnie!

Oficjalne informacje rządowe jasno pokazują, że system nadzoru nad dostępnością cyfrową będzie realnie funkcjonował. Zamiast ryzykować negatywne konsekwencje kontroli, wezwania do zaprzestania działalności czy kary finansowe, znacznie lepszym rozwiązaniem jest proaktywne podejście.

Chcesz mieć pewność, że jesteś gotowy na nowe regulacje i potencjalne kontrole?

Zbliżający się termin 28 czerwca 2025 roku to sygnał, by niezwłocznie zająć się kwestią dostępności. Jeśli nie wiesz, od czego zacząć, lub potrzebujesz wsparcia w analizie i wdrożeniu niezbędnych zmian, jesteśmy do Twojej dyspozycji. Pomożemy Ci zrozumieć wymogi, przeprowadzić audyt Twoich rozwiązań cyfrowych i zaplanować działania, które zapewnią zgodność z prawem i otworzą Twój biznes na wszystkich użytkowników. Działaj świadomie i odpowiedzialnie. Skontaktuj się z nami!